De COVID-19-pandemie heeft het belang van digitale diensten op gezondheidsgebied duidelijk aangetoond. Het gebruik van digitale instrumenten is in de afgelopen periode aanzienlijk toegenomen.
In mei heeft de Europese Commissie de Europese ruimte voor gezondheidsgegevens (EHDS) gelanceerd, een van de centrale bouwstenen van een sterke Europese gezondheidsunie.
Het is een gezondheidsspecifiek kader voor het delen van gegevens met duidelijke regels, gemeenschappelijke normen en praktijken, infrastructuur en een governancekader voor het gebruik van elektronische gezondheidsgegevens door patiënten en voor onderzoek, innovatie, beleidsvorming, patiëntveiligheid, statistieken of regelgevingsdoeleinden.
Concreet is de EHDS gebaseerd op twee belangrijke beginselen:
1. Burgers controle geven over hun gezondheidsgegevens, in hun eigen land of in het buitenland
De Europese ruimte voor gezondheidsgegevens zal burgers in staat stellen hun gezondheidsgegevens gemakkelijk te raadplegen en delen, met behoud van meer controle erover, volledig in overeenstemming met onze algemene EU-aanpak van gegevensbescherming.
- Wat nieuw is, is de mogelijkheid om gegevens te delen met gezondheidszorgbeoefenaars binnen de EU en over de grenzen heen. De Europese Commissie garandeert de veiligheid en vertrouwelijkheid. “Onderzoekers, bedrijven of openbare instellingen hebben enkel toegang tot uw gezondheidsgegevens voor specifieke doeleinden die zowel individuele patiënten als de samenleving ten goede komen, maar zij hebben alleen toegang tot gegevens die uw identiteit niet onthullen en de gegevens kunnen alleen worden geraadpleegd en verwerkt in gesloten, beveiligde omgevingen en alleen geanonimiseerde gegevens kunnen worden gedownload.”
Tegelijkertijd zal ook het werk van gezondheidswerkers eenvoudiger en doeltreffender worden. Dankzij de verbeterde interoperabiliteit zullen gezondheidswerkers over de grenzen heen toegang hebben tot de medische geschiedenis van een patiënt, waardoor de empirische basis voor beslissingen over behandeling en diagnose wordt vergroot. Dankzij een gemakkelijkere en snellere toegang tot relevante gezondheidsgegevens kunnen gezondheidswerkers de continuïteit van de zorg verbeteren.
- Zij zullen ook gemakkelijker toegang hebben tot gezondheidsgegevens uit verschillende bronnen, waardoor de administratieve lasten van het handmatig kopiëren van bestanden in verschillende systemen worden verminderd. Dit zal ook een positief effect hebben op de efficiëntie van het gezondheidszorgstelsel. Als gezondheidswerkers betrokken zijn bij onderzoek, zullen zij profiteren van de voordelen van een gemakkelijkere toegang tot gezondheidsgegevens voor onderzoek en innovatie.
2. Verbetering van het gebruik van gezondheidsgegevens voor onderzoek, innovatie en beleidsvorming
De Europese ruimte voor gezondheidsgegevens zal een coherent, betrouwbaar en doeltreffend kader bieden voor het gebruik van gezondheidsgegevens voor onderzoek, innovatie, beleidsvorming en regelgeving, met volledige inachtneming van de strenge normen van de EU inzake gegevensbescherming.
- Onderzoekers zullen profiteren van een directere en efficiëntere manier om toegang te krijgen tot gegevens binnen een betrouwbaar en veilig kader (via een instantie voor gegevenstoegang die de privacy van de patiënten waarborgt).
- Regelgevers en beleidsmakers zullen ook gemakkelijker toegang hebben tot gezondheidsgegevens voor beleidsvorming en voor een betere werking van de gezondheidszorgstelsels.
- De bedrijven in de gezondheidszorg zullen ten slotte profiteren van een EU-brede markt: “Een grotere beschikbaarheid van elektronische gezondheidsgegevens zal de gezondheid van mensen verbeteren en de productie vergemakkelijken van innovatieve geneesmiddelen en hulpmiddelen die betere en meer gepersonaliseerde zorg bieden”, hoopt de Europese Commissie. “De industrie zal tevens nieuwe apparaten kunnen ontwikkelen die gebruikmaken van technologie op basis van kunstmatige intelligentie.”
Dit voorstel zal worden voorgelegd aan het Europees Parlement en de lidstaten met het oog op een geleidelijke inwerkingtreding vanaf 2025.
Meer informatie op ec.europa.eu.